Boşanma Sebepleri Nelerdir ?

BOŞANMA SEBEPLERİ NELERDİR?

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda boşanma sebepleri iki türde bölümlenmiştir. Buna göre boşanma sebepleri konularına göre ve etkilerine göre olarak ayrılmaktadır.

Konularına Göre Boşanma Sebepleri

Boşanma sebepleri 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda boşanma konusunda yer alan özel boşanma sebepleri, genel boşanma sebepleri biçimindeki ayırma geleneği İsviçre’den (kaynak yasadan) farklı olarak aynen sürdürülmüştür. Konularına göre boşanma sebepleri iki şekilde incelenmektedir.

Özel Boşanma Sebepleri

4721 sayılı Türk Medeni Kanununda özel boşanma sebepleri beş maddede ( Türk Medeni Kanunu madde 161 ile 165 arasında) düzenlenmiştir. Buna göre özel boşanma sebepleri;

• Zina sebebiyle boşanma (TMK 161)
• Hayata Kast sebebiyle boşanma (TMK 162)
• Pek Kötü Davranış veya Onur Kırıcı Davranış sebebiyle boşanma (TMK 162)
• Suç işleme sebebiyle boşanma (TMK 163)
• Haysiyetsiz hayat sürme sebebiyle boşanma (TMK 163)
• Terk sebebiyle boşanma (TMK 164)
• Akıl hastalığı sebebiyle boşanma (TMK 165)

Özel boşanma sebepleri 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda sınırlı sayıda düzenlenmiştir. Kanunumuzda belirtilen olay ve koşullara uymayan hiçbir durum özel boşanma sebebi sayılamaz.

Genel Boşanma Sebepleri

Özel boşanma sebepleri olarak gösterilen durum belli bir olguyu gösterir ve Boşanma için yeterlidir. Yasa koyucu hakime ayrıntıları ile gösterilmeyen diğer bir çok durumlardan dolayı da boşanma kararı verebilme olanağı vermiştir. Eşler arasında meydana gelen olayın evlilik birliğini temelinden sarsıp sarsmadığını hakim takdir edecektir.

Genel boşanma sebepleri 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 166. Maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre genel boşanma sebepleri;

• Evlilik birliğinin sarsılması (TMK 166/1-2)
• Anlaşmalı boşanma ((TMK 166/3)
• Eylemli ayrılık sebebiyle boşanma (TMK 166/4)

ETKİLERİNE GÖRE BOŞANMA SEBEPLERİ

Boşanma sebepleri, konularına göre yapılan ayrımın yanı sıra etkilerine göre de ayrımlanmaktadır.

Mutlak Boşanma Sebepleri

Bir olay, evlilik ilişkisi üzerindeki etkisine bakılmaksızın boşanma hakkında karar verebiliyorsa ortada mutlak bir boşanma sebebinin varlığı kabul edilmektedir.  4721 sayılı Türk Medeni Kanununun düzenlediği mutlak boşanma sebepleri yani etkilerine göre boşanma sebepleri şunlardır;

Zina (Türk Medeni Kanunu madde: 161), Hayata kast (Türk Medeni Kanunu madde: 162), Pek kötü veya onur kırıcı davranış (Türk Medeni Kanunu madde: 162), Terk (Türk Medeni Kanunu madde: 164), Anlaşmalı boşanma (Türk Medeni Kanunu madde: 166/3), Eylemli ayrılık sebebiyle boşanma (Türk Medeni Kanunu madde: 166/4)

Boşanma sebebi olarak gösterilen maddesel olayın (Zina, cürüm vs.) varlığının kanıtlanması durumunda kadın veya erkek kusursuz eşin açmış olduğu boşanma davasında bu olayın evlilik birliğine etkisine bakılmaksızın boşanma kararı verilmelidir.

Mutlak boşanma sebeplerinde maddesel olayın evlilik birliğini temelinden sarstığı karinesine göre böyle bir sarsılmadan sonra evlilik birliğinin sürdürülmesinin taraflardan beklenilmeyeceği kesin olduğu için evlilik birliğine etkisine bakılmamaktadır.

Mutlak boşanma sebeplerinin gerçekleşmesi halinde boşanma kararı verilip verilmemesi konusunda mahkeme hakiminin ayrıca bir takdir hakkı bulunmamaktadır.

Nisbi Boşanma Sebepleri

Kanunumuzda boşanma sebebi olarak gösterilen olgunun açılmış davada kanıtlanmış olması boşanma kararı verilebilmesi için yeterli olmuyorsa ortada bir nispi boşanma sebebi vardır. Bu olgunun tarafların evlilik birliğine olan etkisine bakılmalıdır. Bu bağlamda nisbi boşanma sebepleri takdire bağlı bir boşanma sebebi olarak kabul edilmektedir.

Nisbi boşanma sebeplerinde, yaşanan olay veya olgunun evlilik birliğine olan etkisine bakılmaktadır. Yaşanan olay veya olgular karşısında tarafların ortak yaşamı sürdürmelerinin kendilerinden beklenememesi şarttır.

4721 sayılı Türk Medeni Kanununun düzenlediği nisbi boşanma sebepleri şunlardır;

Suç işleme (TMK. m. 163), Haysiyetsiz hayat sürme (TMK. m. 163), Akıl hastalığı (TMK. m. 165) Evlilik birliğinin sarsılması (TMK. m. 166/1-2)